آجیل

بنام خدا

مــا امسال آجیـل نمـی خـــوریم!
لطفا اطلاع رسانی کنید

بیایید برای یکبار هم که شده درس خوبی به افرادی بدهیم که به شعور مردم توهین میکنند و از آنها به سود منافع خودشان استفاده میکنند

افزایش کم سابقه و ناگهانی قیمت آجیل شب عینخستد این روزها بحث پیامک ها و شبکه های اجتماعی شده است.

«بیایید برای یک بار هم که شده در تحریم آجیل به دلیل گرانی متحد باشیم. ما آجیل نمی خریم و نمی خوریم.» این پیامک شاید این روزها روی تلفن همزاه شما هم آمده باشد. پیامکی که این روزها به یکی از بحث های داغ در شبکه های اجتماعی هم تبدیل شده است.

ما امسال آجیل نمی‌خریم...

واکنش مردم به گرانی آجیل، در شبکه های اجتماعی بیشترین بازتاب را داشته است. کار آن قدر بالاگرفته که حتی صفحه هایی خاص برای تحریم آجیل ایجاد شده است. صفحه هایی که البته کم هم طرفدار ندارد. شعارها و متن های این صفحه ها هم در نوع خودش جالب است: « اگر 15 میلیون خانواده بطور متوسط 100 هزار تومن توی جیب دلالای آجیل بکنن، همین یک قلم میشه 1500 میلیارد تومن!!! پولی که بی درنگ میره توی یک مسیر دیگه و هر بار فربه تر و فربه تر میشه و دمار مردمو درمیاره ...حرف ساده است.

بیاییم امسال آجیل نخریم و یک نوشته قشنگ روی سفره هفت سینمون، میزمون بزاریم که برای چی اینکارو کردیم. اگر کسی دوست داشت (دوست داشت بدون هیچ اجباری) میتونه معادلشو به افراد نیازمند اطرافش یا مثلاً به زلزله زده هایی که یک زمستون وحشتناک رو گذروندن کمک کنه تا اونها هم یه کمی عید داشته باشن یه کمی مرهم آلامشون باشیم یه کمی "بگیم" هموطن ما کنارت هستیم...امسال هیچ خانواده ایرانی در پذیرایی نوروز خود آجیل نخواهد داشت خواهشا با نخریدن آجیل همکاری نمایید.Â»

بحران پسته خندان

«60 تا 65 هزار تومان.» این رقمی است که استاندار تهران از قیمت پسته در بازار آجیل تهران می دهد. رقمی که مرتضی تمدن می گوید واقعی و منصفانه نیست:«همین پسته موقع صادرات کیلویی 30 تا 35 هزار تومان قیمت دارد. اما در بازارهای ایرانی رقمش می شود 60 تا 65 هزار تومان. این رقم باید اصلاح شود و به قیمت واقعی برسد. یعنی حدود 25 تا 30 هزارتومان.»

نماینده مردم کرمان هم در واکنشی جالب به گرانی پسته، از مردم خواسته است تا بیشتر از 32 هزار تومان،پول بابت خرید پسته نپردازند. «محمدرضا پورابراهیمی» به خبرگزاری فارس گفته:« قیمت بهترین پسته در کرمان بیشتر از ۳۲هزار تومان نیست و بیشتر از این قیمت به جیب دلالان می‌رود. از مردم عزیز می‌خواهیم بهترین پسته را گرانتر از 32 هزار تومان نخرند چرا که این موجب سود بیشتر دلالان بازار پسته می‌شود..»

این در حالی است که قیمت مصوب پسته در بازار آجیل شب عید، بالاتر از این حرف هاست. به عنوان مثال قیمت هرکیلو پسته اکبری درجه یک 38 هزارتومان و نرخ درجه 2 این پسته نیز 34 هزارتومان تعیین شده. رقمی که بالاتر از رقم های تعیینی استاندار تهران و نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی است.

از طرف دیگر مساله صادرات پسته و ممنوعیت آن هم، این روزها یکی از بحث های داغ حوزه اقتصاد و بازار است. وضوعی که واکنش های مختلفی از سوی تولیدکنندگان، صادرکنندگان و تشکل های صنفی داشته و ممنوعیت صادرات پسته به مدت 6 ماه را باعث نابودی صنعت پسته ایران به عنوان یکی از دو صادرکننده عمده پسته هان دانسته اند. واکنشی که البته خیلی زود جواب گرفت و وزیر بازرگانی را مجبور به پاسخگویی کرد: «هنوز تصمیمی درباره ممنوعیت صادرات پسته نگرفته ایم.»

دوئل پسته و پیامک

حالا تقریبا یک ماه به عید نوروز و آغاز سال 92 مانده است. آجیل و پسته و خشکبار هم که جزو عناصر ثابت دید و بازدیدهای نوروزی است، این روزها بالاترین و بی سابقه ترین قیمت های خود را تجربه می کند. آیا با این اوضاع، آجیل از سبد کالاهای نوروزی خانوارهای ایرانی حذف می شود؟ آیا شبکه های اجتماعی و پیامک هایی که این روزها لحظه به لحظه بیشتر می شوند می تواند قدرت خود را در تاثیرگذاری، یک بار دیگر به رخ بکشد؟

تاريخ : پنج شنبه 3 اسفند 1391برچسب:آجیل,آجیل سال نو,آجیل عید,آجیل شب عید,آجیل چهارشنبه سوری,باز,بازتاب,سبد کالا,عید نوروز,خانوار,خانوار ایرانی,,

ارسال توسط سورنا

به شادباش آيين سوری

بنام خدا

نگويی كه آتش پرستان بَدند/پرستندگان پاک يزدان بُدند

نگار پاكدل :

«سور» به معنی جشن است و چهارشنبه‌سوری به معنی جشنی که در چهارشنبه روز برگزار می‌شود. از آن جا که ایرانیان بر این باور استوار بودند که شادی شوندی(:دلیلی) برای پویایی، نوآوری و پیشرفت است، به هر بهانه‌ای جشن می‌گرفتند و پایکوبی می‌کردند و از غم و افسردگی دوری می‌جستند چرا که غم و اندوه را شوندی(:دلیلی) می‌دانستند بر سکون و بی‌حرکتی که زندگی را بر انسان سخت می‌کند و او را پسرفت می‌دهد.
ایرانیان باستان سال را بخش کرده بودند بر 12 ماه 30 روزه که هر روز نامی ویژه‌ی به خود داشت. اما از آن‌جایی که سال 365 روز است و مجموع ١٢ ماه ٣٠ روزه، ٣٦٠ روز می‌شود، 5 روز برجای‌مانده را پنجه می‌نامیدند و پیش از نوروز این ٥ روز را جشن می‌گرفتند و به پیشواز سال نو می‌رفتند.
با این نگاه که هر روز ماه در ایران باستان، نامی داشته و چیزی به نام شنبه، یکشنبه... چهارشنبه و... رایج نبوده است، می‌توان عنوان «چهارشنبه سوری» را عنوان و فرنامی دانست که پس از تازش تازیان و چیرگی‌شان بر ایران،‌ این جشنِ آتش، بدان نامور شده است.
آورده‌اند که در سالی، واپسین روز پنجه،‌ که ایرانیان هم‌زمان با آن، آتش برپا می‌داشتند، برابر شد با روز چهارشنبه. تازیان چهارشنبه را بدیمن می‌دانستند و ایرانیان که به برپایی آیین‌هایشان استوار بودند برای این که اعراب، سدی بر برپایی جشنشان نشوند، گفتند که با برپایی این جشن در چهارشنبه می‌خواهند بدیمنی این روز را با جشن و شادی از خود دور کنند و این‌گونه آتش‌افروزی واپسین روز پنجه بدل شد به آتش‌افروزی واپسین چهارشنبه‌ی سال یعنی واپسین چهارشنبه‌ی پیش از نوروز.
به هر روی آن‌چه که درباره‌ی چرایی نامیده شدن سوری پیش از نوروز به نام چهارشنبه‌سوری، آمد همچنان در خور پژوهش و کاوش است و نمی‌توان به آن، بسنده کرد.
در دنباله به شماری از آیین‌هایی که در این روز در جای‌جای ایران، برپا داشته می‌شود، می‌پردازیم:

آتش افروزی
شاید بتوان آتش افروختن را یکی از دست‌نخورده‌ترین آیین‌هایی دانست که از گذشته با همه‌ی فراز و نشیب‌هایش،‌گذر کرده و به امروز رسیده است. شب چهارشنبه (پایان روز سه شنبه که خورشید فرو می‌نشیند)، ایرانیان به ویژه زرتشتیان شمار 7 بوته به نشانه‌ی هفت امشاسپند و یا 3 بوته به نشانه‌ی اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک، آتش می‌زنند و گرداگردش به شادی می‌پردازند و نیایش می‌خوانند. با این آیین آتش‌افروزی، خواستار دوری همه‌ی دردها و غم‌ها می‌شوند و سالی نیک و شاد، به دور از درد و رنج، آرزو می‌کنند. زرتشتیان از روی آتش نمی‌پرند چرا که این کار را بی‌احترامی به آتش که نمادی از قدرت خداست می‌دانند.
این روزها در ایران،‌ پس از برپایی آتش آن‌گونه که چندسالی است که روایی یافته، مردم، بزرگ و کوچک از روی آن می‌پرند و می‌گویند: «‌سرخی تو از من، زردی من از تو». به هر روی اگر اندکی در این سروده‌ نیز ریز شویم می‌بینیم که باز هم کارکرد این آتش‌افروزی همان است که پیش از این بوده است. یعنی برافروزندگان آتش، در تلاشند تا درد و رنج و بلا را از خود دور کنند و تندرستی و شادی را به نزد خود بخوانند.
البته لازم به یادآوری‌ است که فردوسی بزرگ در باره‌ی افروختن آتش می‌گوید:
نگویی که آتش پرستان بَدند پرستندگان پاک یزدان بُدند
از آن جا که مردم هنگام پریدن از روی آتش، زردی و بیماری خود را به آتش می‌دهند و به جایش سرخی و شادابی آتش را می‌گیرند، خاکستر آتش را بدیمن می‌دانند. بنابراین در هر خانه، خاکستر آتش را زنی از اهل خانه در خاک‌انداز جمع می‌کند، و از خانه بیرون می‌برد و در سر چهار راه، یا در آب روان می‌ریزد. در برگشت به خانه، در خانه را می‌کوبد و به اهالی خانه می‌گوید که از عروسی آمده و تندرستی و شادی برای خانواده آورده است، و اهل خانه در را به رویش می‌گشایند و این‌چنین تندرستی و شادی برای یک سال به درون خانه می‌آید.

کوزه‌شکنی
پس از پایان آتش‌افروزی‌، هر خانواده، کمی زغال به نشانه‌ی سیاه‌بختی، کمی نمک به نشانه‌ی شور‌چشمی، و سکه‌ای به نشانه‌ی تنگدستی در کوزه‌ای سفالین می‌اندازند و هر تن، کوزه را دور سر خود می‌چرخاند و واپسین تن، کوزه را بر بام خانه برده و آن را به کوچه پرتاب می‌کند و می‌گوید: «درد و بلای خانه را ریختم توی کوچه» و این چنین این نشانه‌های تیره‌بختی را از خود و خانواده دور می‌کنند.

قاشق‌زنی
زنان و دختران قاشقی با کاسه‌ای مسین برمی‌دارند و شب‌هنگام برابر هفت خانه می‌ایستند و بی‌آن‌که سخنی بگویند پی‌درپی قاشق را بر کاسه می‌زنند، صاحب خانه که می‌داند قاشق‌زنان نذر و حاجتی دارند، شیرینی یا آجیل، در کاسه‌هایشان می‌گذارد. اگر قاشق‌زنان در قاشق‌زنی چیزی به دست نیاورند، از برآمدن آرزوی خود ناامید می‌شوند.

آجیل چهارشنبه‌سوری
در گذشته افرادی که نذری داشتند در شب سوری، آجیل ٧ مغز به نام «آجیل چهارشنبه‌سوری»، را میان آشنایانشان پخش می‌کردند و می‌خوردند، امروزه این آجیل از تنقلات چهارشنبه‌سوری است و جنبه‌ی نذرش را از دست داده است.

فال‌گوش ایستادن
کسانی که آرزویی دارند در این شب نیت می‌کنند و از خانه بیرون می‌روند و در سر گذری می‌ایستند و به سخن رهگذران گوش می‌دهند، اگر سخنانی دلنشین از ایشان بشنوند، امیدوار می‌شوند به برآورده شدن آرزویشان و اگر سخنان تلخ بشنوند، این گونه می‌پندارند که در این سال به آرزویشان نمی‌رسند.

آش چهارشنبه‌سوری ‌
کسانی که بیماری داشتند و یا آرزویی در دل، برای بهبود بیمارشان و یا برآمدن آرزویشان «آش ابودردا»، نذر می‌کردند و در این شب می‌پختند و از آن آش به بیمار می‌خوراندند و باقی را میان تهیدستان پخش می‌کردند.

چک و دوله
در شماری از روستاهای زرتشتی‌نشین یزد، پس از برگزاری آیین سوری، آیین «چک و دوله» برگزار می‌شود. این گونه که یک دولچه‌(سطل) برمی‌دارند و درون آن کمی آب همرا با آویشن و برگ سبز می‌ریزند و هر کس که آنجا هست چیزی از خود مانند انگشتر و یا چیزهای دیگر را درون آن می‌اندازد، پس از آن روی دولچه را با پارچه‌ای سبز می‌پوشانند و یک دختر نابالغ را میان خود نشانده و این دولچه را به دستش می‌دهند. دخترک یکی یکی اشیا را در مشت خود پنهان می‌کند و بیرون می‌آورد و یک تن دیگر دو بیتی‌هایی را می‌خواند و پس از خواندن دو بیتی دخترک شی را نشان می‌دهد و صاحب آن با توجه به شعر خوانده شده به نیت و تعبیر خود می‌رسد.

در پایان
چهارشنبه‌سوری که از دیرباز نویدی بوده برای به پیشواز رفتن سال نو و بهانه‌ای برای جشن و پایکوبی. شوربختانه امروزه با وجود این‌همه ماده‌ی آتش‌زا با صداهای ناهنجار تبدیل شده است به گونه‌ای ناهنجاری که همراه با ترس و نگرانی و حتا وحشت است. برای پاسداری از آیین نیاکانمان و به رخ کشیدن فرهنگمان بر دیگر جوامع تنها سخن گفتن و بالیدن بر اندیشه و منش پدرانمان بسنده نیست بهتر است کمی با اندیشه و احتیاط گام برداریم تا سخنی برای گفتن داشته باشیم.